Project rodekool: schudden, roeren, kijken en meten

Op 2 juli kwamen de deelnemers aan Project rodekool in Infocentrum Heempad bijeen om ervaringen uit te wisselen over de groei en bloei van hun rodekolen. Sjaak Willemstein, beter bekend als de ‘Duurzaamste hovenier van Nederland (2013/2017)’ hield een korte lezing over levende tuinen en er was ruimte voor onderzoek: onder begeleiding van beeldende kunstenaar Kristof Vrancken, mede-initiatiefnemer van het project, namen de deelnemers grond uit eigen tuin onder de loep in een experiment waarbij moest worden geschud, geroerd, gekeken en gemeten. 

Slakken, konijnen en heel veel liefde

Bij het bekijken van foto’s die deelnemers aangeleverd hebben wordt al snel duidelijk: het ontbreekt de Goudse rodekolen niet aan aandacht of liefde. Ze groeien in buurttuinen, verzorgingshuizen, in de Goudse Voedselbosjes en op GoudAsfalt. De afgelopen periode vochten de plantjes tegen natuurlijke vijanden als de slak en de koolvlieg. Deelnemers hielpen een handje deze vijanden op afstand te houden met schapenwol, eierschalen of koperband. Tegen grotere vijanden, zoals de hazen in de buurt van het Voedselbos, werden de plantjes beschermd met gaas. De ervaringen met de bodem zijn ook verschillend: in een zijtuin van de Hanepraij groeit de kool op oud bouwafval, aan de dijk staat de rodekool met de wortels in het kwelwater van de IJssel en bij GoudAsfalt groeit de kool weliswaar op verontreinigde grond, maar de planten tellen hier inmiddels al meer dan tien bladeren. Een aantal plantjes is gesneuveld; een ervan is opgegeten door het uitgebroken huiskonijn.

De levende tuinen van Sjaak Willemstein

Naast het delen van ervaringen over de kolen is hovenier Sjaak Willemstein uitgenodigd om te vertellen over zijn vakgebied: het creëren van levende tuinen. De tuinen van Sjaak worden vooral met rust gelaten: er wordt niet in geschoffeld of gespit, ze worden niet winterklaar gemaakt en Sjaak gebruikt geen kunstmest of gif. Hij vertelt dat de bodem vol zit met micro-organismen (ook wel humus), die zorgen voor een natuurlijk evenwicht. Wil je snoeien? Knip de restanten dan in kleine stukjes en strooi deze uit in je tuin; dit tuinafval verteert en wordt zo voeding voor de aarde. Met nat weer fungeert deze laag als een spons die vocht vasthoudt voor drogere dagen. Een levende tuin bloeit verder het jaar rond, met waard- en inheemse planten voor ieder jaargetijde, en waterdoorlatende en waterpasserende bestrating dragen bij aan het creëren van een tuin met meer diversiteit, bijen en insecten, lagere temperaturen en een gezonde bodem.      

Uit eigen tuin

De 25 deelnemers aan Project rodekool hebben deze avond een jampotje aarde meegebracht uit eigen gevel- of moestuin, plantenbak of Voedselbos. Deze aarde gebruiken ze om in drie experimenten de samenstelling van ‘hun’ bodem te achterhalen en de zuurtegraad ervan te meten. Het eerste experiment leert hen over de samenstelling van de eigen bodem, en in experiment 2 en 3 wordt op twee manieren, met een meetsonde en met rodekoolsap, de zuurtegraad van de bodem gemeten.

Kristof Vrancken nam de opbrengsten van de avond, monsters van de Goudse bodem, mee voor vergelijkend onderzoek.